"Conan z Cymmerii: Conan Barbarzyńca: Skarby Gwahlura, Za czarną rzeką, Cienie w Zambouli, Czerwone ćwieki, Godzina smoka" - Robert E. Howard

"Conan z Cymmerii: Conan Barbarzyńca: Skarby Gwahlura, Za czarną rzeką, Cienie w Zambouli, Czerwone ćwieki, Godzina smoka" to audiobook powstały na podstawie ostatnich czterech opowiadań, które zawiera książka "Conan Barbarzyńca", autorstwa Roberta E. Howarda, jaka ukazała się nakładem wydawnictwa Rea.

Robert E. Howard - urodził się w  Peaster w Teksasie, ale większość swojego życia spędził w Cross Plains, w środkowym Teksasie, pomiędzy Abilene a Brownwood. Jego ojciec był miejscowym lekarzem, a oboje rodzice wywodzili się z rodzin osadników. Podstawy wykształcenia uzyskał w Cross Plains, a uzupełnił je w szkołach Brownwood w Brownwood High School i w Howard Payne Academy. Po ukończeniu kilku kursów w Brownwood College zajął się pisaniem. Jak wielu młodych pisarzy zachłannie czytał. Jego przyjaciółmi po piórze byli tacy pisarze fantasy jak H. P. Lovecraft i Clark Ashton Smith. Robert E. Howard napisał ogromną ilość przede wszystkim ,,rozrywkowej" prozy: sport, kryminały, westerny, opowiadania historyczne, przygodowo-orientalne, groza i opowieści o duchach, nie licząc poezji. Gdy dobiegał trzydziestki, zarabiał więcej na swoim pisaniu niż ktokolwiek inny w Cross Plains włączając miejscowego bankiera, a przecież były to lata kryzysu i ceny czasopism były niewielkie, a płatności bardzo opóźnione. Chociaż był raczej zadowolony ze swojej pracy i pełen sił jak jego bohaterowie, Robert E. Howard był człowiekiem nieprzystosowanym, na granicy psychozy. Już kilka lat przed swoją śmiercią wspominał o samobójstwie. W wieku trzydziestu lat, wiedząc, że jego matka, do której był nadmiernie przywiązany, jest o krok od śmierci, zakończył swoją obiecującą karierę literacką jednym strzałem.

Wojciech Masiak - uczęszczał do szkoły muzycznej, gdzie miał okazję wyćwiczyć swój głos. Zaprocentowało to w przyszłości, ponieważ obecnie pracuje jako lektor udzielający swojego niepowtarzalnego głosu na potrzeby audiobooków. Lubi pomagać w ten sposób osobom niewidomym oraz niedowidzącym.

Audiobook nagrany na bazie drugiego, poprawionego wydania zawierającego szesnaście opowiadań, jedną powieść i obszerny esej, opisujące przygody Conana z Cymmerii, uzupełnione o obszerne posłowie poświęcone autorowi, bohaterowi, historii powstawania dzieła i dyskusjom, jakie wokół niego się toczą.

Teksty, z pewnymi wyjątkami, zostały umieszczone w takiej kolejności, w jakiej ukazywały się w czasopiśmie "Weird Tales”. Tłumaczenie i opracowanie literackie zostało oparte na oryginalnych, pierwszych opublikowanych wersjach Conana, nad którymi Howard miał pieczę i ukazywały się one z jego błogosławieństwem.

W ostatnich opowiadaniach, jakie Robert E. Howard napisał przed swoją śmiercią, nie mogło zabraknąć znacznych informacji, rzucających nowe światło na jego protagonistę. Tak samo, jak nie mogło zabraknąć następnych dowodów na to, że był on doskonale rozwijającym swoje umiejętności pisarzem.

W pierwszym opowiadaniu Conan z Cymmerii wstępuje na służbę królestwa Keshanu, wsławiając się w walce z sąsiednim państwem Punt. Jego prawdziwym celem jest jednak odkrycie, gdzie władcy Keshanu ukrywają swój legendarny skarb zwany klejnotami Gwahlura. W tym samym czasie do Keshanu przybywa Stygijczyk Thutmekri jako poseł królestwa Zembabwei. W zamian za pomoc w wojnie z Puntem żąda on kilku klejnotów Gwahlura. Ostatecznie najwyższy kapłan Keshanu, Gorulga stwierdza, że przed podjęciem decyzji należy poznać wolę bogów i wyrusza do prastarej wyroczni w opuszczonym mieście Alkmeenon. Towarzyszy mu zaufany człowiek Thutmekriego, Zargheba. Ich śladem wyrusza Conan z Cymmerii. Po dotarciu do Alkmeenon, mężczyzna odkrywa, że wyrocznią manipulował niegdyś mag Bit-Yakin, który jednak zmarł sto lat temu. Teraz to samo planuje zrobić Zargheba, który w roli wyroczni obsadza swoją niewolnicę Murielę. Okazuje się jednak, że choć Bit-Yakin zmarł, wciąż żyją jego sługi, olbrzymie małpoludy. W drugim opowiadaniu Conan z Cymmerii wstępuje do strzegących kolonizowanych obszarów pogranicza piktyjskich wojsk bythuńskich, będących na służbie królestwa Aquilonii. Od pewnego czasu wśród Piktów działa szaman Zogar Sag, gromadzący wokół siebie kolejne plemiona. W trakcie jednego z patroli Conan z Cymmerii  spotyka Balthusa, młodego osadnika, wspólnie z którym walczy z Piktami. Balthus dołącza też do oddziału, z którym Conan z Cymmerii wyrusza, by zabić Zogar Saga. Jednak wyprawa kończy się fiaskiem, oddział wpada w pułapkę, a Balthus dostaje się do niewoli i ma być złożony w ofierze jednemu z pradawnych stworów, które przywołał Zogar Sag. Tak się jednak nie stanie, do czasu, jak wojownik ma coś do powiedzenia. W trzecim tekście, Conan z Cymmerii przybywa do miasta Zamboula. Nie mając za wiele pieniędzy, wybiera nocleg w podejrzanej oberży, której właściciel, jak się okazuje, sprzedaje swoich klientów ludożercom. Wojownikowi udaje się wydostać na ulicę, gdzie spotyka kobietę i pozbawionego zmysłów mężczyznę, ściganych przez kanibali. Ratuje ich. Kobieta prosi go o pomoc w odzyskaniu lekarstwa dla jej ukochanego. Mężczyzna zgadza się i obydwoje wyruszają do świątyni. Conan stacza jedną z najcięższych walk w swoim życiu, walcząc ze strażnikiem świątyni, Baal-pteorem. Jednak to nie koniec jego kłopotów. W czwartym opowiadaniu Conan z Cymmerii ściga wojowniczkę Valerię, która zwróciła jego uwagę. Gdy ją spotyka, ich konie padają ofiarami smoka, który następnie próbuje dopaść jeźdźców. Mężczyźnie udaje się pokonać potwora, jednak w obawie przed kolejnymi uciekają i trafiają do miasta wyglądającego na opuszczone. Gdy wkraczają do środka, okazuje się, że całe miasto składa się z połączonych ze sobą pomieszczeń. Zamieszkują je dwa wrogie plemiona, które niegdyś przybyły tam, sprowadzone przez niewolnika poprzednich władców miasta, Tolcemeka. Dzicy pozabijali mieszkańców i zajęli ich miejsce,  ich władcami stali się bracia Tecuhltli i Xotalanc. Tolcemek został wygnany, a między braćmi zaczęła się wojna od czasu, kiedy Tecuhltli skradł narzeczoną Xotalancowi. Od tamtej pory członkowie obu plemion toczą wojnę w korytarzach Xuchotl. Conan i Valeria dołączają do jednej ze stron i trafiają przed oblicze jej wodza - Olmeca oraz jego kochanki, Tasceli. W międzyczasie drugie z plemion przypuszcza szturm, jednak dzięki pomocy Conana i Valerii, obrońcy całkowicie niszczą napastników. Po bitwie ranna Valeria zostaje uwięziona przez Tascelę. Okazuje się, że czarownica jest kobietą, od której zaczął się cały konflikt i zamierza teraz zabić Valerię, aby przejąć jej siły życiowe. Jednocześnie Tescala postanawia pozbyć się Olmeca, który usiłował zgwałcić Valerię. Na miejsce przybywa Conan z Cymmerii, jednak zostaje schwytany w pułapkę. Wtedy okazuje się, że Tolcemek, którego wszyscy mieli za zmarłego, powrócił, uzbrojony w zabójczą różdżkę.  Fabuła ostatniego dzieła ma miejsce w czasie, jak Conan z Cymmerii ma około czterdziestu pięciu lat. Mężczyzna jest królem Aquilonii. Powstaje wtedy spisek mający na celu obalenie barbarzyńskiego króla niemającego żadnych praw do Aquilońskiego tronu. Pretendenci do władania Hyperborejskim Królestwem przy pomocy Orastesa wskrzeszają Xaltotuna, archeońskiego czarnoksiężnika, używając do tego pradawnego artefaktu, Serca Arymana. Xaltotun staje się największym wrogiem wojownika który, aby zabić przeciwnika, musi odnaleźć Serce Arymana.

Okres, w jakim Conan z Cymmerii zapisał się na kartach historii, układ polityczny był w miarę ustabilizowany. Dominujące królestwa to te założone przez Hyboryjczyków: Hyperborea, Aquilonia, Brythania, Nemedia, Królestwo Kresowe, Koth, Ophir, Argos, Korynthia. Jeśli chodzi o kraje niehyboryjskie, na wschód od Korynthii istniało jeszcze państwo Zamora, szczycące się cywilizacją pamiętającą okres sprzed Kataklizmu. Na południu leżało tajemnicze i silne państwo Stygia. Pomiędzy Stygią a krajami hyboryjskimi leżał Shem, grupa państw-miast niegdyś zależnych od Stygii, które po ekspansji Hyboryjczyków zmieniły zależność od Stygii na rzecz mniej uciążliwej zależności od Koth. Na południe od Stygii leżał Darfar oraz założone przez Murzynów państwa Kush, Keshan, Zembabwei i Punt. Na wschód od Punt ciągnął się Iranistan. Dalej na południe leżał obszar niezbadany zamieszkiwany przez dzikie plemiona murzyńskie oraz niedobitki starszej przedludzkiej rasy, która niegdyś panowała na Ziemi. Na północ i północny-zachód od krajów hyboryjskich nie było cywilizowanych krajów. Obszary te zamieszkiwali prymitywni barbarzyńcy, Piktowie i Cymeryjczycy, żyjący w klanach. Na północ od Cymerii leżały krainy Vanaheim i Asgard, także barbarzyńskie. Powyżej były tylko niezbadane mroźne obszary zamieszkałe przez niedobitki małpoludów, które kiedyś zamieszkiwały te obszary. Na wschód od krajów hyboryjskich i Zamory ciągnęły się rozległe pasy stepów i pustyń. Za nimi na obszarze zamieszkiwanym przez potomków Lemurejczyków, zwanych Hyrkańczykami, powstało potężne państwo Turan. Daleko na krańcach wschodnich leżało starożytne państwo Kitai, o jakim mieszkańcy krajów hyboryjskich niewiele wiedzieli.

"Conan z Cymmerii: Conan Barbarzyńca: Skarby Gwahlura, Za czarną rzeką, Cienie w Zambouli, Czerwone ćwieki, Godzina smoka", autorstwa Robert E. Howard, to pozycja szczególna. Nie dość, że to ostatnie opowiadania o wojowniku, to jeszcze ukazujące go w nowym świetle. Co więcej, dwa z nich uchodzą za najlepsze, jakie pisarz napisał w swojej karierze. Na wspomnianą odmienności omawianych opowiadań, nie trzeba długo czekać. Zostaje ona ukazana już w pierwszym z opowiadań. Historia pokazuje inne oblicze Conana z Cymmerii, gdyż częściej od miecza posługuje się on swoim intelektem. Z tego tekstu, można też wnioskować, że wojownik jest poliglotą, nie tylko mówiącym w wielu językach, ale także umiejącym w nich czytać. W drugim opowiadaniu pisarz nawiązuje do klasycznej sytuacji, w jakiej to dochodzi do konieczności obrony niewielkiego fortu przed dużym oddziałem wroga. Ten jeden raz w dziejach opowieści o Conanie z Cymmerii pojawił się epilog, opisujący z perspektywy czasu zdarzenia, które rozegrały się po zakończeniu zasadniczej akcji opowiadania. To opowiadanie uchodzi też za jedno z najlepszych opowiadań o Conanie z Cymmerii, napisanych przez Roberta E. Howarda. Trzecie opowiadanie jest drugim przypadkiem, w jakim Robert E. Howard  odwołuje się do mitów hinduskich.  Czwarte opowiadanie także uchodzi za jedno z najlepszych opowiadań Robera E. Howarda. Valeria to jedyna, obok Bělit, postać kobieca, która jest dla Conana z Cymmerii rzeczywistą partnerką i prawdopodobnie najsilniejszą z bohaterek, jakie pojawiły się w opowieściach o barbarzyńskim wojowniku. Nazwa miasta Xuchotl oraz jego historia sugerują związek z Xuthal, które przewodni bohater odwiedził w innym opowiadaniu. To ostatnie opowiadanie o Conanie z Cymmerii, jakie napisał Robert E. Howard. Podobno przed jego publikacją planował zrezygnować z pisania, ponieważ dawało mu to za niskie dochody. Ostatnia pozycja to jedyna powieść napisana przez Roberta E. Howarda o przygodach Conana z Cymerii.  Udowadnia ona, że pisarz miał większe zamierzenia względem swojego bohatera. Wielka szkoda, że nie udało mu się ich zrealizować, bo każde następne dzieło oferuje bogatsze przedstawienie.

Tak samo, jak Robert E. Howard doskonalił swoje umiejętności pisarskie, tworząc opowiadania o Conanie z Cymmerii,  Wojciech Masiak doskonalił umiejętności lektora, prezentując jego dzieła słuchaczom. I podobnie jak on, staje się  coraz lepszy.

Nieustraszona postać Conana z Cymmerii dotrzymywała kroku Robertowi E. Howardowi. w ostatnich latach jego życia. I choć twórczość autora miała wielki wpływ na pisarzy podgatunku miecza i magii oraz heroic fantasy, nie uchroniła go przed ubóstwem, ani samobójczą śmiercią.