środa, 23 października 2019

"Conan z Cymmerii. Conan Barbarzyńca. Część III: Królowa Czarnego Wybrzeża, Stalowy Demon, Ludzie Czarnego Kręgu, I narodzi się wiedźma" - Robert E. Howard

"Conan z Cymmerii. Conan Barbarzyńca. Część III: Królowa Czarnego Wybrzeża, Stalowy Demon, Ludzie Czarnego Kręgu, I narodzi się wiedźma" to audiobook powstały na podstawie następnych czterech opowiadań, które zawiera książka "Conan Barbarzyńca", autorstwa Roberta E. Howarda, jaka ukazała się  nakładem wydawnictwa Rea.

Robert E. Howard - urodził się w  Peaster w Teksasie, ale większość swojego życia spędził w Cross Plains, w środkowym Teksasie, pomiędzy Abilene a Brownwood. Jego ojciec był miejscowym lekarzem, a oboje rodzice wywodzili się z rodzin osadników. Podstawy wykształcenia uzyskał w Cross Plains, a uzupełnił je w szkołach Brownwood w Brownwood High School i w Howard Payne Academy. Po ukończeniu kilku kursów w Brownwood College zajął się pisaniem. Jak wielu młodych pisarzy zachłannie czytał. Jego przyjaciółmi po piórze byli tacy pisarze fantasy jak H. P. Lovecraft i Clark Ashton Smith. Robert E. Howard napisał ogromną ilość przede wszystkim ,,rozrywkowej" prozy: sport, kryminały, westerny, opowiadania historyczne, przygodowo-orientalne, groza i opowieści o duchach, nie licząc poezji. Gdy dobiegał trzydziestki, zarabiał więcej na swoim pisaniu niż ktokolwiek inny w Cross Plains włączając miejscowego bankiera, a przecież były to lata kryzysu i ceny czasopism były niewielkie, a płatności bardzo opóźnione. Chociaż był raczej zadowolony ze swojej pracy i pełen sił jak jego bohaterowie, Robert E. Howard był człowiekiem nieprzystosowanym, na granicy psychozy. Już kilka lat przed swoją śmiercią wspominał o samobójstwie. W wieku trzydziestu lat, wiedząc, że jego matka, do której był nadmiernie przywiązany, jest o krok od śmierci, zakończył swoją obiecującą karierę literacką jednym strzałem.

Wojciech Masiak - uczęszczał do szkoły muzycznej, gdzie miał okazję wyćwiczyć swój głos. Zaprocentowało to w przyszłości, ponieważ obecnie pracuje jako lektor udzielający swojego niepowtarzalnego głosu na potrzeby audiobooków. Lubi pomagać w ten sposób osobom niewidomym oraz niedowidzącym.

Audiobook nagrany na bazie drugiego, poprawionego wydania zawierającego szesnaście opowiadań, jedną powieść i obszerny esej, opisujące przygody Conana z Cymmerii, uzupełnione o obszerne posłowie poświęcone autorowi, bohaterowi, historii powstawania dzieła i dyskusjom, jakie wokół niego się toczą.

Teksty, z pewnymi wyjątkami, zostały umieszczone w takiej kolejności, w jakiej ukazywały się w czasopiśmie "Weird Tales”. Tłumaczenie i opracowanie literackie zostało oparte na oryginalnych, pierwszych opublikowanych wersjach Conana, nad którymi Howard miał pieczę i ukazywały się one z jego błogosławieństwem.

Pisarz Robert E. Howard od chwili, w jakiej postanowił poświęcić się pisarstwu, rozwijał swoje umiejętności twórcze. Niesprawiedliwe zrządzenie losu sprawiło, że ich doniosłość osiągnął u kresu swojego istnienia.

"Conan z Cymmerii. Conan Barbarzyńca. Część III: Królowa Czarnego Wybrzeża, Stalowy Demon, Ludzie Czarnego Kręgu, I narodzi się wiedźma", autorstwa Roberta E. Howarda, to następne opowiadania o niepokonanym barbarzyńskim wojowniku. W pierwszym z nich Conan z Cymerii służąc w armii królestwa Argos jako najemny żołnierz, popada w konflikt z tamtejszym wymiarem sprawiedliwości i musi ratować się ucieczką. Wdziera się na statek kupiecki płynący do Kush, skłania kapitana do przyjęcia go do załogi. Jednak w drodze, statek napadają czarnoskórzy piraci. Cała załoga statku ginie podczas rozpaczliwej walki, jedynie Conan samotnie odpiera ataki wrogów, którzy mimo przewagi liczebnej nie mogą dać mu rady. Jego siła i odwaga zwraca uwagę przywódczyni piratów, białej kobiety z Shem o imieniu Bělit. Wstrzymuje ona swoich piratów i proponuje Conanowi przyłączenie się do niej. Conan wyraża zgodę. Od tej chwili zostają kochankami i razem biorą udział w łupieżczych wyprawach na wybrzeża Kush oraz Stygii. Drugie opowiadanie rozpoczyna pewien ciekawski rybak, jaki odkrywa ruiny tajemniczego miasta na Xapur, wyspie na morzu Vilayet. Przypadkowo budzi on uśpionego tam od wieków demona Khosatrala Khela. W międzyczasie Conan wódz kozaków, sprawia coraz większe trudności władcom Turanu. Wskutek ich spisku trafia na Xapur, gdzie jego wrogowie zastawiają na niego pułapkę. Przynętą jest tancerka o imieniu Oktawia. Jednak okazuje się, że Khosatral Khel dzięki swojej mocy odbudował miasto, którym niegdyś władał. Jego ciało wykonane z magicznej stali, jest odporne na ataki zwyczajną bronią. W trzecim opowiadaniu czarni magowie z Ymishy doprowadzają do śmierci króla Vendhyi. Jego siostra, Devi Yasmina poprzysięga im zemstę. W ten czas Conan z Cymmerii  jest dowódcą bandy nomadów. Jego ludzie zostają uwięzieni przez wojska Vendhyi. Korzystając z odwiedzin Devi Yasminy w nadgranicznym forcie, mężczyzna porywa ją, zamierzając wymienić na swoich ludzi. Zdarzenia komplikują się, jak do akcji wtrąca się członek państwa Turan, współpracujący z magami w celu zabicia króla. Jego współpracownik, mag Khemsa, zdradza go z miłości do jednej ze służących monarchini, Gitary. Zabija przetrzymywanych w niewoli ludzi Conana, a następnie ucieka, chcąc dopaść barbarzyńcę samodzielnie. Jak ludzie Conana dowiadują się o śmierci ich przyjaciół, postanawiają zemścić się na nim. Uciekając przed nimi, Conan i jego branka wpadają na Khemsę i Gitarę, stając się świadkami ich starcia z Czarnymi Magami, jak również porażki. Devi Yasmina zostaje porwana przez magów. Tuż przed śmiercią Khemsa wręcza Conanowi magiczny przedmiot, przydatny podczas walki z magami. Niebawem Conan spotyka się z grupą irakzajskich awanturników szukających Devi Yasminy. Mężczyzna staje na ich czele i wspólnie szturmują cytadelę czarnych magów. Czwarta historia opowiada o dniu, w jakim królowa Khauranu, Taramis, dowiaduje się, że ma bliźniaczą siostrę. Salome została porzucona po narodzinach, ponieważ została obdarzona znamieniem wiedźm. Jednakże uratowano ją, a następnie nauczono magii w Kitaju. Wykorzystując to, że wygląda tak samo, Salome postanawia uwięzić Taramis. Sama przejmuje władzę nad państwem, współpracując ze shemickimi najemnikami. Conan rozpoznaje spisek, jednak wierni mu ludzie zostają rozbrojeni i pobici, a on sam skazany na śmierć przez ukrzyżowanie. Pod władzą udającej prawowitą monarchinię Salome, miasto popada w coraz większą ruinę. Wierni jej ludzie terroryzują mieszkańców. Garstka dawnych sług stopniowo odkrywa prawdę i przygotowuje się do wyzwolenia swojej królowej.  Conana przed śmiercią na krzyżu ratuje grupa nomadów pod wodzą dawnego znajomego z kozackich czasów. Barbarzyńca obejmuje władzę nad nimi. Stopniowo gromadząc coraz większe ilości ludzi, przygotowuje się do szturmu na Khauran. Niebawem pod murami miasta rozgrzewa prawdziwa bitwa. 

Okres, w jakim Conan Barbarzyńca zapisał się na kartach historii, układ polityczny był w miarę ustabilizowany. Dominujące królestwa to te założone przez Hyboryjczyków: Hyperborea, Aquilonia, Brythania, Nemedia, Królestwo Kresowe, Koth, Ophir, Argos, Korynthia. Jeśli chodzi o kraje niehyboryjskie, na wschód od Korynthii istniało jeszcze państwo Zamora, szczycące się cywilizacją pamiętającą okres sprzed Kataklizmu. Na południu leżało tajemnicze i silne państwo Stygia. Pomiędzy Stygią a krajami hyboryjskimi leżał Shem, grupa państw-miast niegdyś zależnych od Stygii, które po ekspansji Hyboryjczyków zmieniły zależność od Stygii na rzecz mniej uciążliwej zależności od Koth. Na południe od Stygii leżał Darfar oraz założone przez Murzynów państwa Kush, Keshan, Zembabwei i Punt. Na wschód od Punt ciągnął się Iranistan. Dalej na południe leżał obszar niezbadany zamieszkiwany przez dzikie plemiona murzyńskie oraz niedobitki starszej przedludzkiej rasy, która niegdyś panowała na Ziemi. Na północ i północny-zachód od krajów hyboryjskich nie było cywilizowanych krajów. Obszary te zamieszkiwali prymitywni barbarzyńcy, Piktowie i Cymeryjczycy, żyjący w klanach. Na północ od Cymerii leżały krainy Vanaheim i Asgard, także barbarzyńskie. Powyżej były tylko niezbadane mroźne obszary zamieszkałe przez niedobitki małpoludów, które kiedyś zamieszkiwały te obszary. Na wschód od krajów hyboryjskich i Zamory ciągnęły się rozległe pasy stepów i pustyń. Za nimi na obszarze zamieszkiwanym przez potomków Lemurejczyków, zwanych Hyrkańczykami, powstało potężne państwo Turan. Daleko na krańcach wschodnich leżało starożytne państwo Kitai, o jakim mieszkańcy krajów hyboryjskich niewiele wiedzieli.

I takim oto sposobem dane nam jest powrócić do Conana z Cymmerii. Bohatera, nierzadko będącego zwyczajnym rozbójnikiem, czasem zaciągającego się do armii jako najemnik. Staczającego wiele walk z ludźmi wszystkich narodów oraz potworami, które licznie zamieszkiwały w ten czas Ziemię. Omawiane opowiadania rzucają nowe światło na przewodnią postać opowiadań Roberta E. Howarda. Sprawiają, że ten staje się bohaterem jeszcze bardziej budzącym sprzeczne emocje. Jednakże "Conan z Cymmerii. Conan Barbarzyńca. Część III: Królowa Czarnego Wybrzeża, Stalowy Demon, Ludzie Czarnego Kręgu, I narodzi się wiedźma" to pozycja szczególna z innego powodu. Zawiera ona opowiadania ukazujące przełomowe chwile z twórczości Roberta E. Howarda. To właśnie podczas ich tworzenia pisarz postanowił, że nadszedł czas na udostępnienie pola pozostałym  bohaterom swoich historii. Takim też sposobem niektóre z fragmentów opowiadań są przedstawiane z punktu widzenia postaci drugiego planu. Te dzieła charakteryzuje też znaczniejsza drobiazgowość i szczegółowość. Z całą pewnością są również bardziej rozbudowane fabularnie. Co ciekawsze, autor wraca w nich do zdarzeń, jakie przedstawił w swoich poprzednich tekstach, czego wcześniej brakowało w jego twórczości. Udoskonalenie sposobu pisania pomogło mu ponownie oczarować odbiorców swoim bestialskim światem, w jakim nie brakuje magii i tajemnic.

Nie znam kolejności, w jakiej nagrano poszczególne części audiobooków, ale ze smutkiem muszę przyznać, że Wojciech Masiak nie zaprezentował się w omawianej pozycji najlepiej.  W tonacji jego głosu brakuje emocji, jakie towarzyszą postacią. Mężczyzna nie rozdziela też jego brzmienia na role, jak robił to poprzednim razem. Szkoda, że podczas realizowania tej części opowiadań nie udało mu się dotrzymać kroku Robertowi E. Howardowi.

Jak potoczyłaby się pisarka kariera autora? Jakie miał postanowienie w odniesieniu do Conana z Cymmerii? Jak bardzo chciał rozwinąć to uniwersum? Cóż, to pozostanie tajemnicą. Robert E. Howard napisał jeszcze cztery opowiadania z barbarzyńcą w roli głównej. Pozostałe dzieła, kontynuowane przez innych autorów, nie są zdatne do poznawania.

5 komentarzy:

  1. Ależ to pięknie i szczegółowo opisałaś. Sporo się można od Ciebie dowiedzieć. Tematyka niekoniecznie dla mnie, ale mój kuzyn uwielbia takie klimaty. Podeślę mu do poczytania Twój post.

    OdpowiedzUsuń
  2. Książka niestety nie do końca dla mnie

    OdpowiedzUsuń
  3. Brzmi ciekawie, a jak dotąd nie poznałam bliżej tej historii ;)

    Pozdrawiam i zapraszam na książkowe rozdanie:
    http://znalezionewsrodwielu.blogspot.com/2019/10/ksiazkowe-rozdanie.html !

    OdpowiedzUsuń
  4. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń