piątek, 9 stycznia 2015

"Achaja: Achaja. Tom 1" - Andrzej Ziemiański

"Achaja" to trzytomowa powieść Andrzeja Ziemiańskiego, klasyfikowana najczęściej jako fantasy, choć podobno posiadająca również elementy science-fiction. Pierwsze dwie części nominowano  do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. Drugi tom otrzymał Nagrodę Nautilus. Kontynuacją jest "Pomnik Cesarzowej Achai".

Andrzej Ziemiański - polski pisarz science fiction i fantasy, z zawodu architekt. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej. Pracował w Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Wrocławskiej, a potem w Instytucie Budownictwa Rolniczego Wydziału Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Oprócz pisania, prowadzi zajęcia dla studentów z creative writing w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. W Internecie posługuje się pseudonimem GIN..

Joanna Jeżewska - polska aktorka filmowa, teatralna, kabaretowa i radiowa. Absolwentka PWST w Warszawie, aktorka Teatru Współczesnego. Znana głównie dzięki serialom. Zagrała postać Magdy Rudnik w serialu "M jak miłość" oraz dr Olgi Frączak w serialu "Samo Życie". Joanna Jeżewska znana jest także z programu "Szymon Majewski Show" z części programu pt. "Rozmowy w tłoku" gdzie zagrała m.in.: Monikę Olejnik, Elżbietę Jaworowicz, Jolantę Kwaśniewską i Karolinę Korwin-Piotrowską. Nie tak dawno temu aktorka wydała swoją debiutancką płytę noszącą tytuł "Martwa natura z kochankiem w tle"

Bohaterka jest młodą księżniczką, która wskutek dworskich intryg, zawiści i chciwości bliskich jej osób szybko zostaje odsunięta z kolejki do tronu i to w dość brutalny sposób. 

Dziewczyna błyskawicznie poznaje smak życia zwykłego człowieka w pełnym okrucieństwa świecie. Los zsyła ją do armii, następnie do niewoli, gdzie uczy się sztuki przetrwania. Przestaje już być grzeczną księżniczką. Rozumie, że aby coś od życia otrzymać trzeba również coś poświęcić.


Achaja to córka Archentara, jednego z siedmiu Wielkich Książąt królestwa Troy. Księżniczka jest bardzo ładna, do tego inteligentna, posiada ogromną wiedzę. Potrafi także jeździć konno oraz biegle posługiwać się bronią. Młodsza od niej macocha pragnie pozbyć się pasierbicy. Zazdrosna o jej szacunek wśród ludzi, zamierza się zemścić za liczne zniewagi i zaaranżowane małżeństwo. Częściowo jej się to udaje. Achaja zostaje powołana do wojska, a jej oddział po walce z armią wrogiego cesarstwa Luan trafia do niewoli. Będąc w niej poznaje Hekke i Krótkiego. Obaj, w chwilach wolnych od machania kilofem na budowie cesarskiej drogi nauczają Achaję zabijania i okradania. Przebiegli Zaan i galernik Sirius, którzy parają się wszelkiego rodzaju oszustwami, nie tak daleko od księżniczki, planują oszustwo na skalę całego królestwa. Znowuż, czarownik Meredithu, przypadkowo, jak można przypuszczać, zostaje wplątany w boskie sprawunki. Historia tej gromadki jest ze sobą powiązana i ich drogi, prędzej lub później, nałożą się na siebie.  
  
Imperium karmi się krwią swoich żołnierzy. Wieczne wojny pochłaniają wciąż więcej istnień. Oto cena przetrwania cesarstwa. Nie ma chyba w Imperium nawet jednego człowieka, który spodziewałby się tego, co już pojawia się na horyzoncie.

Umieszczana w książkach treść, nie zawsze odzwierciedla przekonania i usposobienie autora. Jednakże  Andrzej Ziemiański częstokroć podkreślał, że dzieła, które pisze w pewien sposób opowiadają jego nieszczęśliwą przeszłość oraz stanowią jego marzenia senne. Jeżeli te w rzeczywistości prezentują się tak samo, jak los sprezentowany przed pisarza głównej bohaterce omawianej powieści, to powinno się mu szczerze współczuć. Czasami los nieszczęsnej postaci przeraża i napawa obrzydzeniem. "Achaja: Achaja. Tom 1" to historia czterech postaci/ Pierwsza z nich to księżniczka rzucona w wir traumatycznego przebiegu zdarzeń. Podczas wszelakich prób przetrwania w nowej rzeczywistości wielokrotnie jest gwałcona, torturowana, poniżana. Z czasem zostaje wykwalifikowaną morderczynią, która swoją drogę ścieli trupami. Jest jeszcze Zaan i Sirius. Ta dwójka prześciga się o miano głosiciela najdłuższych monologów o moralności. Poza tą walką, Sirius wciela się w rolę księcia, a Zaan jego opiekuna oraz doradcę. Zważając na fakt, że są kompletnie nieokrzesani, jeżeli chodzi o zachowanie na dworze, to cudem jest to, że udaje im się przetrwać nawet dzień. No i Meredith. Ścieżka tego człowieka jest najdziwniejsza ze wszystkich. Nie brakuje w niej problemów, a także magii, zesłanej przez boga Sepha w postaci młodego chłopca. Fabuła pierwszego tomu jest bardziej zagmatwana, jednakże z powodu zamieszczonego w niej okrucieństwa, oraz braku zamiłowania do zdradzania dalszego toku zdarzeń, warto zatrzymać się tutaj. Jak widać, przedstawiane w trzech wątkach powieści postacie, są do siebie podobne. Smutna przeszłość, ochota zmienienia swojego stanu istnienia na lepsze i skłonności do mordowania, to ich wspólna cecha. Jest jeszcze jedna. Przeistaczanie faktów, które początkowo nadał im stwórca. Przykładowo sama Achaja, księżniczka, która podobno została uczona fechtunku, przeróżną bronią, rzekomo inteligentna, tak naprawdę okazuje się bezradna jak nowo narodzone kocie, a jednocześnie głupsza i bezlitosna, niż można się tego po niej spodziewać. Pozostała gromadka ma tak samo. Poza nimi w historii ukazuje się masa postaci drugoplanowych. Jednakże ich charakteryzuje podobne zachowanie, ale w mniejszym stopniu, oraz z pewnymi różnicami. Nie pojawiają się oni na dłużej, niż kilka krótkich rozdziałów. Szkoda, bo czasami zdają się bardziej interesujący. Tworząc świat książki, Andrzej Ziemiański przypuszczalnie sugerował się przeszłością Turcji. Zaczerpnął też co nieco z historii Egiptu. Ostatecznie ten świat posiada to, co najgorsze w naszej rzeczywistości, z odrobiną nienawiści i ekspozycji fantazji seksualnych pisarza w stosunku do kobiet. Mimo wzbudzanego zniesmaczenia, oraz obłędnie długich i często monotonnych opisów, powieść posiada coś interesującego. Może to brak podobnych doświadczeń, tak właśnie przyciąga odbiorcę do niej. Albo to ciekawość względem kroków i posunięć autora, które ten jeszcze podejmuje w następnych tomach. Bo wedle zapewnień, kolejne części są o wiele bardziej dobre i ciekawe. 

Z zawartością zaznajamia odbiorcę Joanna Jeżewska. To dobra aktorka i pewnie wielu zainteresuje się audiobookiem właśnie z tego powodu, że to właśnie ona swoim  głosem go prezentuje. Aczkolwiek, nie okazała się idealną osobą do odegrania roli narratora akurat twórczości Andrzeja Ziemiańskiego. Problem tkwi w słodkim jak miód głosie aktorki. Sama fabuła powieści jest raczej chłodna jak ostrze miecza i posiada zapach krwi. Tak więc, dzieło powinien przedstawiać mężczyzna, szczególnie o szorstkim głosie. Z historii można też zrobić słuchowisko, wówczas efekt na pewno prezentowałby się niesamowicie. Inaczej, znacznie dominująca w książce grupa mężczyzn, brzmi jak podczas przechodzenia mutacji głosu. Mimo wielkich starań Joanny Jeżewskiej.

Zważając na niecodzienne przekonania Andrzeja Ziemiańskiego, które znajdują się w powieści, oraz znęcanie się nad przewodnią bohaterką, książka zdecydowanie nie jest dla feministek. Również nie dla kobiet, które na co dzień nie zastanawiają się nad feminizm, ale są wrażliwe. Autor ma mocno odmienne spojrzenie na świat, nie boi się odważnie pisać. Jest to coś, co bardzo często zaznaje się sięgając po książki amerykańskich autorów. Taka mocna, mroczna fantastyka bez skrupułów, której klimat potrafi oddać nieliczne grono naszych twórców.