"Niezgodna: Niezgodna. Tom I" - Veronica Roth

Altruizm (bezinteresowność), Nieustraszoność (odwaga), Erudycja (inteligencja), Prawość (uczciwość), Serdeczność (życzliwość) to pięć frakcji, na które podzielone jest społeczeństwo zbudowane na ruinach Chicago. Do której frakcji ty pasujesz? Oto audiobook powieści Veronicki Roth, której ekranizacja podbiła serce milionów nastolatków na świecie. Z książką zapoznaje odbiorcę Anna Dereszowska.

Veronica Roth - urodzona pod koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, amerykańska powieściopisarka oraz nowelistka, która popularność zdobyła napisaną jeszcze podczas studiów trylogią "Niezgodna". Jej książki przez wielu są porównywalne do "Igrzysk śmierci" - Suzanne Collins. Historia została nagrodzona m.in. wyróżnieniem Goodreads 2011 Choice oraz Best of 2012 w kategorii "młodzieżowa powieść fantasy i science-fiction". Autorka obecnie mieszka w Chicago.

Anna Dereszowska – polska wokalistka i aktorka teatralno-musicalowa, a także filmowa, znana m.in. z roli w serialu telewizyjnym "Złotopolscy". Na stałe związana z teatrem muzycznym Studio Buffo w Warszawie. Jest córką Krzysztofa Dereszowskiego i Dagmary Kufiety. Była związana z aktorem Piotrem Grabowskim. Ma córeczkę o imieniu Lena.

Każda szesnastoletnia osoba przechodzi test predyspozycji, a potem w krwawej ceremonii musi wybrać frakcję. Ten, kto nie pasuje do żadnej, zostaje uznany za bezfrakcyjnego i wykluczony, a ten, kto łączy cechy charakteru kilku frakcji, jest niezgodny – i musi być wyeliminowany.

Szesnastoletnia Beatrice dokonuje wyboru, który zaskoczy wszystkich, nawet ją samą. Porzuca Altruizm i swoją rodzinę, by jako Tris stać się twardą, niebezpieczną Nieustraszoną. Będzie musiała przejść brutalne szkolenie, zmierzyć się ze swoimi najgłębszymi lękami, nauczyć się ufać innym nowicjuszom i przekonać się, czy w nowym życiu, jakie wybrała, jest miejsce na miłość.

Jednakże Tris ma też tajemnicę, której musi strzec przed wszystkimi, bo wie, że jej odkrycie oznacza dla niej śmierć.

Altruizm charakteryzuje się spokojem, skupieniem, skromnością i poddaniem. Ludziom należącym do tej frakcji nie wolno okazywać uczuć, ani rozmyślać o sobie. Ale Beatrice tak nie potrafi. Nie umie trwać w bezinteresowności, ani spokoju ducha. Za to kocha poczucie wolności i wiatr we włosach, jak poddaje się szaleńczemu biegu przez ulice dawnego Chicago. Nie pasuje do swoich rodaków, dlatego musi ich opuścić. Nieustraszeni codziennie udowadniają swoją odwagę. Noszą kolczyki, tatuaże, ubierają się na czarno. Powinni wprawiać Beatrice w zakłopotanie, ale budzą w niej zainteresowanie. Codziennie zakosztowują wolności, i obserwując ich, Beatrice wie, do jakiej frakcji chce przynależeć. Brat Beatrice, Caleb, również zamierza zmienić otoczenie. Czaka na nich nowe istnienie, a przynajmniej tak uważają. Podobnie sądzili Christina, Al i Will. Christina i Al dawniej należeli do Prawości. Oznacza to, że charakteryzuje ich uczciwość i sprawiedliwość. Dodatkowo Christina mówi to, co uważa za słuszne, często nie zważając na konsekwencje swoich słów. Al pochodzi z Erudycji, więc oznacza to, że dotychczas otaczali go ludzie o nad przeciętnej inteligencji. Jako rozważna osoba, nie potrafi odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Cierpi, najbardziej z nich. Beatrice, poznaje ich będąc Tris, po dokonaniu decyzji, która kazała porzucić jej bliskich. Nowi znajomi, nawet miejsce, nowe zagrożenia, obowiązki i ograniczenia. No i jest jeszcze Tobias, ale on to inna bajka. Nastoletni instruktor Nieustraszonych, surowa osoba, która mimo opinii niezłomnego, posiada ograniczenia i lęki. Ma też wiele tajemnic, które otaczają samą jego osobę, jak również przeszłość, której za wszelką cenę nie chce zdradzić. Podobnie jak Tris. Może właśnie dlatego, że mają coś wspólnego, szukają w sobie nawzajem bliskości oraz wsparcia. Jednakowoż wokół nich dochodzi do tak wielu zdarzeń, że żadne z nich nie ma czasu na miłość, ani nie może trwać w pewności, że przetrwa do następnego wschodu słońca. Jedno za to jest pewne. Nieustraszeni wcale nie dają wolności, a jej namiastkę, która żąda ofiar. 

Po wojnie, która pozostawiła Chicago w ruinach, społeczność podzieliła się na frakcje. Każda z nich gromadzi wokół siebie ludzi o takiej samej charakterystyczności usposobienia i poglądach. Taki sposób ma pozwalać na uniknięcie kolejnej tragedii. Prawo pozwala zmienić swoje miejsce zamieszkania jeden raz. Tak też, młodzi ludzie, kończąc szesnaście lat, zostają poddani próbie. Ta ma na celu ukazanie ich prawdziwego charakteru. Jednakże próba nie jest adekwatna do drogi, jakiej podejmie się człowiek. Altruizm, oznacza bezinteresowność. Takim ludziom poświęca się pieczę nad biedotą, a ochotnikom władze nad państwem. Ich dobroć ma zapewniać pozostałą część społeczeństwa, że są nieprzekupni.  Nieustraszoność, to odwaga. Członkowie tej frakcji są zobowiązani do pilnowania porządku i granic, przed nieokreślonym niebezpieczeństwem. Erudycja, to inaczej inteligencja. Intelektualiści są odpowiedzialni za postęp i strukturę państwa, ale również za wiedzę oraz pamięć o historii. Prawością, odznacza się ludzi uczciwych. Ludziom reprezentującym tę frakcję powierza się prawo i rozstrzyganie wszelakich sporów., Serdeczność, to ostatnia frakcja, inaczej życzliwość. Osobie charakteryzującej się życzliwością powierza się uprawianie ziemi. Taka osoba przede wszystkim ma szacunek do każdego istnienia. Zdarza się, że jakaś osoba nie potrafi pogodzić się z uciskiem, do jakiego zmusza ją jej frakcja. Jeżeli ma to miejsce po próbie, takiego człowieka skazuje się na brak frakcji. Wówczas jest biedakiem, którego przetrwanie jest zależne od pozostałej części społeczności. Inna ścieżka, oznacza śmierć. 

Ludzkość kocha historie o zakazanej miłości i poszukiwaniu wolności od powstania dramatu, o dźwięcznej nazwie, "Romeo i Julia" - Williama Szekspira. Obserwując sukces, jaki odniosła adaptacja książek "Sagi Zmierzch" - Stephenie Meyer, a potem również "Igrzysk śmierci" - Suzanne Collins, nie trzeba geniuszu do stwierdzenia, że współcześnie takie dzieła nadal wprawiają w podziw i wzruszenie. Gust ludzkości wcale się tak bardzo nie zmienia. Ta nadal kocha takie powieści, bo sama prawdziwej wolności nie zaznaje. Toteż żadnego osobnika nie powinien dziwić sukces jeszcze jednego takiego dzieła, a mianowicie powieści "Niezgodna" -  Veronicki Roth. Autorce idealnie udało się dopasować do gustów młodzieżowego grona odbiorców, a Neil Burger dodatkowo świetnie wpasował się w aktualną modę. Powstanie filmu jeszcze mocniej zareklamowało książkę, i tak właśnie powstała jeszcze jedna mało pochlebna nota, na temat dzieła, któremu podarowało się niezasłużone miano hitu. Szesnastoletnia Beatrice pragnie wolności. Nastolatka nie może zaznać jej wśród bliskich, więc postanawia stać się członkinią Nieustraszoności. Jednakże, problemem jest to, że w społeczność, której struktura buduje podział ludzi na kategorie, nie oferuje wolności. Podświadomie Beatrice ma tego świadomość, ale stara się to w sobie stłumić. Sprzeciwienie się panującej stateczności i zasadom, oznacza śmierć. To tak w skrócie, bo szczerze mówiąc to "Niezgodna: Niezgodna. Tom I" - Veronicki Roth nie ma wiele do zaoferowania. Szara rzeczywistość książki, posiada szare postacie. Przewodnia bohaterka, Beatrice, to takie zabłąkane dziecko. Owszem, ma predyspozycje do stania się prawdziwą heroiną, ale zawsze, je tłumi. Al i Will to miłe młodzieniaszki, ale nic poza uprzejmością nie mają do zaoferowania. Christina ma temperament. Jako jedna z nich jakoś się odznacza, ale autorka skutecznie podpiłowuje jej prawdziwe pazurki. Cała nadzieja w Tobiasie. Choć ta z czasem również przemija, bo postać ma do zaoferowania mnóstwo pozorów, i nic poza nimi. Patrząc na świat dzieła, to ten też niesamowicie ugrzeczniono i nadano mu dużo nierealności. Biorąc pod uwagę to, że normalnie ludzie potrafią bardzo skutecznie upominać się o swoje, taka koncepcja, jak ta zaoferowana przez pisarkę, nie ma sensu. Zresztą, patrząc na kategorie frakcji, które wprowadziła autorka, nie spędziła nad nimi wiele czasu. Przecież pierwsza i ostatnia frakcja, to niemalże bliźniaczki. Znowuż, wspomniana wojna, w jakim momencie miała miejsce?  Jaki obszar dokładnie obejmowała? Autorka raczej sama tego nie wiedziała i nie zamierzała skupiać się na podstawowych szczegółach. Jedną zaletą tej powieści jest fakt, że człowiek nie dzieli się na bezinteresownego, odważnego, inteligentnego, uczciwego, dobrodusznego, a ma w sobie każdą tę cechę. To stwierdzenie udało się przedstawić Veronice Rot! Reszta to nudna, przeciętna paplanina.

Możliwe, że będziecie zaskoczeni, ale Anna Dereszowska dokonała spojenia z dziełem, przez co idealnie do niego pasuje. Nudzi, tak samo jak Veronica Roth. Tonacja jej głosu została pozbawiona jakichkolwiek emocji. Para z nich idealna. Cóż, niezależnie, jak bardzo aktorka jest utalentowana, dzieła tak skazanego na porażkę, nie podniesie nic. Chociaż, skoro audiobook to środek na sen, to sama książka może okazać się powodem do strzelenia sobie w łeb. Jeszcze na koniec, wracając do nieszczęsnej aktorki, przedstawiającej książkę, to kunszt jaki ta posiada jest nie do zakwestionowania, co pokazuje w nie tak dawno recenzowanej, dźwiękowej wizualizacji komiksu Roberta Kirkmana. 

Na książce "Niezgodna: Niezgodna. Tom I" - Veronicki Roth chce się przeprowadzić zbrodnię dziurkaczem biurowym. Dzieła nie ratuje nawet audiobook. Film to żenada. Co w takim razie powoduje, że ta historia odnosi tak wielki sukces? Cóż, takie dzieła doskonale się sprzedają i ich popularność nie spadnie, bo traktują o miłości i marzeniach. To miód dla młodego ucha. Mimo to, większość z osób, które karmią się takim kleikiem, w pewnej chwili swojego istnienia zaniecha swoje marzenia i będzie brało to, co los im podatuje. Braknie im sił i odwagi. Wszakże łatwiej pogodzić się z utratą marzeń, niż przetrwać walcząc o ich spełnienie.