"Wiecznomrok.: Wiecznomrok" - Ross MacKenzie

Książka "Wiecznomrok" to pierwsza część serii "Wiecznomrok" autorstwa szkockiego pisarza Rossa MacKenzie.

 

Ross MacKenzie - szkocki pisarz książek dla dzieci. Odkąd pamięta, był zafascynowany magią opowieści. Swoją pierwszą książkę, ilustrowaną historię o głodnym krokodylu o imieniu Colin, napisał w przemyconym szkolnym notatniku, mając zaledwie siedem lat. Ross MacKenzie studiował projektowanie graficzne w college'u, a następnie pracował jako projektant stron dla krajowej gazety. Kontynuował pisanie w tajemnicy, aż do wydania swojej pierwszej książki w 2010 roku. Ross MacKenzie mieszka w pobliżu Glasgow z żoną, córkami i ich cocker spanielem. Większość swojego wolnego czasu spędza w innym świecie.

"Przyjdą po ciebie, dzieweczko. Kobieta o fałszywej twarzy i mężczyzna, który nie rzuca cienia".

Larabelle Lisica jest sierotą i jak daleko sięga pamięcią, jej sposobem na życie było przeczesywanie kanałów w poszukiwaniu skarbów. Dziewczyna stara się nie wychylać - to najlepsza strategia przetrwania w mieście, którego ulicami maszerują pozbawieni skrupułów - i podobno duszy - białodzieje, a mieszkańcy żyją w strachu przed dziką magią praktykowaną przez znienawidzone jędzuchy. Wszystko zmienia się w dniu, gdy w ręce Lary wpada tajemnicza drewniana szkatułka. To nieoczekiwane znalezisko wywraca jej życie do góry nogami dziewczyna zostaje wciągnięta w wir zdarzeń, których nie rozumie, musi stawić czoła potężnej magii i śmiertelnemu niebezpieczeństwu. A po piętach cały czas depcze jej ktoś, kto nie rzuca cienia. 

Znacie  Lyrę Belacqua, właścicielkę Złotego Kompasu, będącą bohaterką książek "Mroczne materie" autorstwa Philipa Pullmana? Otóż zapoznając się z 'Wiecznomrokiem" autorstwa Rossa MacKenziego bez trudu dostrzeżecie, że obie książki mają ze sobą wiele wspólnego.

 

Lara Lisica dużą część dzieciństwa spędziła w wieloosobowych dormitoriach sierocińca. W dniu, w którym uciekła, obiecała sobie, że już nigdy nie wróci do dawnego życia. I dotrzymała słowa. Stała się kanałownikiem. Każdego dnia wiesza sobie na szyję lampę w kształcie rozdziawionej smoczej paszczy,  z której wylewała się złociste światło, a następnie schodzi do kanałów pod miastem licząc, że w brudnych odmętach dostrzeże monetę albo zagubioną biżuterię. Codziennie z powierzchni brudnej wody spogląda na nią to samo zmęczone odbicie trzynastoletniego dziecka o ciemnej karnacji z wielkim napięciem wypisanym na obliczu. Taki sam los spotkał także inne dzieci.  Jak przykładowo Joe Tyciąstópkę, chłopca o niskim wzroście i lichej posturze, za to przenikliwym nieustraszonym spojrzeniu, opiekującego się swoją babcią. Oni jednak są wolni. Podwójną Ósemkę zawsze uczono, że uczucia są przejawem słabości, a wszystkie myśli powinny skupiać się na służbie Srebrnemu Królowi i czarodziejce przybocznej króla. On jednak już w dzieciństwie miał poczucie, że różni się od rówieśników, bo nie potrafił pogodzić się z losem, jaki go spotkał.  Teraz w jego sercu tli się nadzieja, iż może wkrótce uda mu się naprawdę posmakować wolności. Ta sama nadzieja została już dawno temu odebrana Ciemistemu Jackowi, mężczyźnie noszącemu ciemne ubrania, pasujące do jego ciemnych oczu, jak również mrocznych zamiarów. Oto poddani egoistycznego Srebrnego Króla, Augusta Słowika, poświęcającego swój czas zaledwie polowaniom, obżarstwu, i raczeniu się winem. Czarodziejka przyboczna króla podczas swojego nienaturalnie długiego jestestwa, które bez litości odbiło się na jej obliczu, obserwowała wielu Srebrnych Królów i Srebrnych Królowych zdobywających władzę, którą następnie tracili. Doświadczenie podpowiada jej, jakimi zasadami rządzi się ta gra, a że nie zamierza zostać w niej pionkiem, postanawia zgarnąć władzę dla siebie. Zamierza więc obudzić Wiecznomrok, starodawnego demona, którego celem jest sprowadzenie na świat mroku i śmierci. W momencie, jak na nieboskłonie zgaśnie ostatnia gwiazda, ona przegoni demona, jak również jego armię, zapisując się na kartach historii, jako bohaterka. W planie czarodziejki przybocznej króla pojawia się jednak problem, którego nie zdołała przewidzieć. Czar Sądnego Dnia, jaki może odmienić los mieszkańców całego świata, wpada w ręce ostatniej z przedstawicielek sekretnego sabatu.

 

Przed wiekami rozpętana przez czarodziejkę przyboczną króla wojna domowa dotarła do Zachodniej Czarowni. Walki toczono o zdobycie Czaru Sądnego Dnia. Ówczesna magini rozumiała, że czar nie może wpaść w ręce najeźdźców. Ludzie odziedziczyliśmy ten skarb po wielkich magach z zamierzchłej przeszłości, by chronił ich przed Wiecznomrokiem i innymi niebezpieczeństwami, które pozostawili po sobie bogowie. Najwyższa magini powołała wówczas do istnienia sekretny sabat, którego zadaniem było stać na straży Czaru Sądnego Dnia. Była to grupa nieustraszonych wiedźm, które miały  przez cały czas być w ruchu, nigdy nie zagrzewając nigdzie miejsca. Przez wieki Czar Sądnego Dnia pozostawał w ukryciu. Nikt nie miał też pewności, co się stało z sabatem.

 

Podobnie jak Lyra Belacqua, Lara Lisica jest właścicielką istotnego dla jej świata przedmiotu, czaru uwięzionego w mechanicznym ptaszku. To jednak niejedyna rzecz, która upodabnia do siebie bohaterki obu książek. Lara Lisica, tak samo, jak Lyra Belacqua, ma bardzo buńczuczną osobowość. W przeciwieństwie jednak do niej nie kształciła się wśród ludzi posiadających różne stanowiska urzędowe.Lara Lisica  porzuciła bezpieczne schronienie, jakie dawał jej sierociniec. Opuściła to miejsce, ale nie bez powodu. Ross MacKenzie oferuje swoim postacią o wiele okrutniejszą przeszłość, niż zrobił to Philip Pullman. Pozbawił ich bezpiecznej i niewinnej codzienności, jaką powinno snuć dziecko, zanim jeszcze odbiorca ich poznaje. Takim też sposobem, Lara Lisica  nosi w sobie wspomnienia pełne bólu i upokorzeń, do których nie chce za często powracać. Ponadto na co dzień musi stawiać czoła okrucieństwu i sile świata, w jakim przyszło jej się urodzić. Nie jest osamotniona w swej niedoli. Joe Tyciastópka, któremu Lara Lisica nieustannie ratuje skórę, opiekuje się schorowaną babunią, która jest mu najbliższą osobą na świecie. Chłopiec dostarcza jej jedzenie, a także schronienie. Żadne z nich jednak nie jest pozbawione wolności, czego nie może powiedzieć o sobie Podwójna Ósemka i Ciemisty Jack. Podwójna Ósemka jest chłopcem, którego dusza częściowo przetrzymywana jest w klatce. Ludzie mu podobni są niemalże pozbawieni własnej woli, zmuszani do monotonnej, żmudnej pracy. Za to Ciemisty Jack jest Dżinnem, jaki przed obawą ponownego uwięzienia, dopuszcza się najokropniejszych przewinień. Przemoc, ubóstwo, uprzedzenia i niewolnictwo, jakich doznają przewodni bohaterowie, sprawiają, że nie trudno zapałać do nich empatią. Za to odpowiedzialną za ich los czarodziejkę przyboczną króla, kobietę pozbawioną jakichkolwiek skrupułów, ale  nie wielkich ambicji, obrzydzeniem. I choć autor powołał do istnienia świat pełen niesprawiedliwości, cierpienia i mroku, można znaleźć w nim także wiele piękna.  Fabuła w pewnym momencie przenosi bohaterów z zatłoczonych, brudnych slumsów miasta do przepięknej, otoczonej samą naturą Zachodniej Czarowni. Właśnie tam, pisarz postanowił w pełni zaprezentować nam magię, jaką posługują się zamieszkujące to uniwersum postacie, która do tego momentu może dla wielu odbiorców stanowić mało klarowną. Za to całkowicie niejasna pozostaje budowa świata. Z tego, co zaprezentował nam twórca, można wnioskować, że składa się on zaledwie z trzech wysepek, rozmieszczonych na rozległym morzu. Pozostaje mieć nadzieję, że pisząc następne części, autor uzupełni go o nowe miejsca, jak również rozwinie jego już spektakularną przeszłość. 

Możliwe, że tworząc "Wiecznomrok" Ross MacKenzie inspirował się "Mrocznymi materiami" Philipa Pullmana. Książka zdaje się być idealną pozycją dla fanów jego powieści. Nieco drastyczna, opowiadająca o walce światła z ciemnością, poruszająca trudne zagadnienia. 

 

Dziękuję wydawnictwu Iuvi za egzemplarz recenzencki.